Cách ngâm rượu Thuốc và những kiêng kỵ khi sử dụng Thảo Dược ngâm rượu

Rượu thuốc trong Phương Tễ Học gọi là Tửu Tễ (Thang Thuốc Ngâm Rượu). Đây là một cách sáng tạo trong những phương pháp bào chế trong Đông Y, để dùng chữa trị bệnh với nhiều cách thức khác nhau. 
Trong Đông y, rượu là một vị thuốc: có vị cay nóng, hơi đắng, ngọt, tính ôn, đi vào 12 kinh lạc có tác dụng điều hòa khí huyết, thông kinh lạc, dẫn thuốc đi vào một số tạng phủ để chữa bệnh. Nếu so với nhiều thảo dược mang ý nghĩa “Sứ” dược thì rượu là một trong Sứ dược hiệu quả. Trong những sách cổ như Hoàng Đế Nội Kinh hay những thang thuốc Dưỡng Sinh thì rượu thuốc được đề cập khá nhiều và nhiều sách đã ghi khá chi tiết về cách chế rượu thuốc và uống rượu thuốc. Còn việc lạm dụng rượu thuốc thì dẫn đến tai hại, nhiều chứng nghiện rượu hay tổn hại đến cơ quan trong cơ thể. Trong “Thiên Kim Dực Phương” Tôn Tư Mạc có đoạn chép. Phàm khi uống rượu thuốc phải uống làm cho hơi rượu bốc lên, không được đứt quãng, nếu đứt quãng thì không đạt được hiệu lực của thuốc, không được say túy lúy mà uống mãi, đến nôi mửa như vậy sẽ tổn hại rất nhiều.  Hiện nay rượu thuốc được nhiều gia đình sử dụng, bởi tính tiện lợi, cũng như xem như vật quý trong nhà, dùng tiếp khách, không chỉ ngày nay mà từ xa xưa, trong Bản Thảo Cương Mục Lý Thời Trân đã ghi chép hơn 200 bài rượu thuốc, Phổ Tế Phương ghi chép trên 300 bài rượu thuốc. 
Thực tế để làm ra rượu thuốc không phải dễ, hiện nay chúng ta thường dùng rượu trắng làm dung môi hàm lượng cồn nói chung 50-60%, có khi thì dùng 30-50%, chủ yếu là ngâm với các loại thảo mộc, chứ ít khi dùng tới phương pháp ủ cất rượu. 
Nên ngâm rượu thuốc thực chất phải đúng bài bản và tránh ngâm chung với những loại kỵ nhau và những loại có độc. Và phụ thuộc rất nhiều kinh nghiệm từ người có nghiên cứu về Đông Y. Tôi đưa một số loại kỵ nhau không dùng chung với nhau, nhưng cũng còn rất nhiều thứ mà không thể nêu hết được, phụ thuộc rất nhiều vào kinh nghiệm của người thầy thuốc Đông Y. Một số loại dược liệu có độc như Tế Tân, nhưng trong cuộc sống hằng ngày nhiều người vẫn đang sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau, nhưng ngâm rượu với Nhân Sâm đó là đại kỵ. Nên lâu lâu đọc báo vẫn thấy nhiều người nhập viện vì ngộ độc, từ những cây Thương Lục tới Ấu Tàu, Ấu Tàu là một cái tên khác của rễ Cây Ô Đầu sau khi bào chế kỹ lưỡng sinh ra vị Phụ Tử. Phụ ở đây nằm trong Tứ Đại Danh Dược, Sâm Nhung Quế Phụ. Nhưng được nêu tên đó là chỉ cho một phương pháp cứu người của Y gia xưa, thực tế Phụ Tử rất độc, nếu bào chế không đủ thời gian hoặc dùng quá liều nguy cơ tử vong rất cao. 
Tại sao thực vật thì ngâm 40 độ và động vật bắt buộc phải 60 độ, cơ bản rượu ngâm phải là rượu cao độ, vì rượu sẽ giảm độ dần theo thời gian, nên thời gian bảo quản rượu tối đa khoảng 10 năm, chứ không phải như trong phim rượu 100 năm, còn mấy chai rượu vang chôn dưới biển lại là vấn đề khác nữa. Chưa kể tại sao ngâm khô, vì tươi rất nhiều nước, nên nhiều người ngâm rượu tươi để dành tầm mấy năm, lúc lấy ra uống thấy nhạt như nước lã là do rượu lúc đó đã giảm độ và không còn dẫn thuốc được nữa. Nên có nhiều người thích ngâm rượu tươi để nhìn cho đẹp, Chuối hột thì cho nguyên quả cho vào rượu, để 1 thời gian nhìn vào bên trong thì thấy nổi mốc. Hoặc Đảng Sâm thường để ngâm rượu, ngâm tươi, mà không biết sơ chế, để một thời gian không thấy ra màu, dùng thì như nước lã. Kể cả ngâm thực vật thì cũng tùy từng loại mà chọn độ rượu thích hợp.  Khi ngâm rượu động vật, nếu rượu có độ cồn thấp, sẽ bị ôi hư, bởi vì rượu đó sẽ không làm chín được con vật, dẫn tới con vật bị phân hủy, sản sinh các vi sinh và độc tố. Khi ngâm rượu phải đúng bài đúng vị, và đúng thể trạng của từng người, chứ không phải ngâm gì bổ nấy là hoàn toàn là sai lầm.
Việc ngâm rượu động vật cần phải sơ chế kỹ càng và phải có kinh nghiệm, chứ không phải muốn ngâm sao ngâm, đến lại dùng lại gây tổn hại cho cơ thể. Ví dụ khi ngâm tắc kè thì phải loại bỏ mắt, cơ quan chứa độc tố, nội tạng, sau đó làm sạch, nướng sơ qua rồi mới ngâm nhưng do không hiểu biết và không biết được sự nguy hiểm của tắc kè mà ngâm nguyên con là vô cùng nguy hiểm. Tất cả loại động vật mang đi ngâm như pín, nội tạng, rắn… đều là đạm nên khi ngâm phải tuân thủ các nguyên tắc an toàn, một số loại bào chế xử trí trước khi ngâm. Ví dụ rắn và các loại động vật có nọc độc mà để nguyên con mang đi ngâm rất nguy hiểm, nọc độc còn sẽ gây hại cho những người bị tổn thương niêm mạc sẽ bị ngộ độc tức dẫn đến nguy hiểm tính mạng Mặc khác, trong máu của động vật thường bị nhiễm ký sinh trùng, trong quá trình sơ chế không đúng cách lây bệnh cho người ngâm rượu, ngoài ra việc ngâm rượu sai cách nên khi uống rượu dễ dàng xâm nhập cơ thể và gây bệnh. Lúc này lợi đâu không thấy, mà chỉ thêm bệnh. Nên có lần tôi đã chia sẻ không nên lạm dụng động vật để làm thuốc, đặc biệt là động vật có xuất xứ từ thiên nhiên, có những cái hay từ ngàn xưa thì nên tiếp nhận, cái cổ hũ thì cũng nên bỏ qua, vì thực thế thảo dược, lương y bác sĩ Đông Y dùng đúng cách, bốc đúng thuốc cũng đã trị bệnh hiệu quả. Thực tế như dịch bệnh tại chợ Hải Sản tại thành phố Vũ Hán, việc nguồn gốc chủng cúm mới một phần nhà khoa học cũng cho rằng việc lạm dụng ăn súp Dơi và rất nhiều động vật hoang dã đã sinh ra chủng cúm Corona.  Mỗi ngày đều có người gọi đến, người thì cảm ơn khi xem được những video chia sẻ về loại cây có độc, người thì đã dùng rồi và bị ngộ độc. Nói đến rượu thuốc thì phải đúng bài, đúng vị. Giờ thông tin thật giả lẫn lộn, rồi thêm mấy ông quảng cáo ra những loại được xem là siêu dược liệu, chữa bách bệnh. Nhưng không ai kiểm chứng thông tin đó cả, mua về ngâm thì bắt đầu có tác dụng phụ, gây mệt mỏi, suy gan,…Việc ngâm rượu thì phải đúng bài, đúng vị, đúng thể trạng từng người, dùng đúng lượng. Kể cả việc dùng Nhân Sâm, dùng không đúng cũng gây họa. Nên việc có chuyên môn tư vấn sử dụng thảo dược là điều cần thiết. Ngoài ra kết hợp ăn uống đúng cách, chế độ rèn luyện phù hợp là điều cần thiết.