Nhật Trường Kon Tum - Sâm dây (Hồng Đẳng Sâm), Đương Quy, Ngũ Vị Tử, Nấm Lim Xanh

https://nhattruongkontum.com


Sắn dây hay Cát Căn là vị thảo dược thanh nhiệt, giải rượu trong dân gian

Sắn dây là loại thảo dược được sử dụng lâu đời trong dân gian, cũng như đây là một dược liệu trong Đông Y. Sắn Dây có 2 loại Trồng và Rừng, được phát triển ở đồng bằng và cả miền núi. Ở miền núi thì cây sắn dây được khai thác với loại sắn dây rừng, bột ít, nhiều xơ, có vị hơi đắng. 
Sắn Dây tên Đông Y là cát căn, bộ phận dùng là rễ củ, người dân rửa sạch đất rồi cắt ra làm bột Sắn Dây, dạo gần đây thường dùng củ Sắn Dây tươi còn nguyên luộc lên ăn như khoai. 
Sắn dây hay Cát Căn là vị thảo dược thanh nhiệt, giải rượu trong dân gian
Sắn dây là loại thảo dược được sử dụng lâu đời trong dân gian, cũng như đây là một dược liệu trong Đông Y. Sắn Dây có 2 loại Trồng và Rừng, được phát triển ở đồng bằng và cả miền núi. Ở miền núi thì cây sắn dây được khai thác với loại sắn dây rừng, bột ít, nhiều xơ, có vị hơi đắng. 
Sắn Dây tên Đông Y là cát căn, bộ phận dùng là rễ củ, người dân rửa sạch đất rồi cắt ra làm bột Sắn Dây, dạo gần đây thường dùng củ Sắn Dây tươi còn nguyên luộc lên ăn như khoai. 
Thành phần hóa học chính:
Tinh bột 12 - 15% (rễ tươi)
Flavonoid:
 + Puerarin, puerarin-xyloside, daidzein, daidzin, beta-sitosterol, arachidic acid (Trung Dược Học).
+ Daidzein, daidzin, puerarin, 4’-methoxypuerarin, daidzein-4’, 7-diglucoside (Chương Dục Trung, Dược Vật Phân Tích Tạp Chí 1984, 4 (2): 67).
+ Daidzein-7-(6-O-malonyl)-glucoside (Hirakura K và cộng sự, C A 1990, 112: 42557y).
+ Genistein, formononetin, daidzein-8-C-apiosyl (1-6)-glucoside), genistein-8-C-apiosyl (1-6)-Glucoside), puerarinxyloside, PG 2, 3’-hydroxypuerarin PG-1, 3’-methyoxypuerarin, PG-3 (Kinjio J và cộng sự, Chem Pharm Bull, 1987, 35 (12): 4846).
Tính vị:
- Vị ngọt, cay, tính bình, không độc. Nước cốt rễ dùng sống thì có tính rất hàn.
- Cát căn có vị ngọt, không độc, tính bình.
Quy kinh: Bàng quang, Tỳ, Vị và Phế.
Công năng: Giải cơ, thoát nhiệt, thấu chẩn, sinh tân chỉ khát, thăng tỳ dương để chỉ tả.
san day nhat truong kon tum 02
Bột Sắn Dây được xem là lấy phần tinh Bột Sắn Dây. Cách làm như sau, rễ được cắt thành khúc, rồi giã cho thật nhuyễn, rồi cho vào chậu nước sạch, vò nát và vắt lớp xơ đi, làm liên tục để lọc hết cái xơ lấy phần tinh bột. Phần nước có bột sắn dây để lắng, gạn lấy tinh bột, cứ làm liên tục như thế để lọc hết lớp xơ nổi ở trên để gạn lấy phần bột trắng. Sau đó bột được xếp rải đều lên khay, phơi nắng hoặc sấy khô. 
Cây sắn dây được thu hái từ tháng 12 đến tháng 4, Cát căn phiến là cách gọi dược liệu trong Đông Y qua quá trình củ Sắn Dây bổ đôi theo chiều dọc, sau đó thái thành từng miếng, Phơi hoặc Sấy khô bảo quản. Dùng để kết hợp với các vị thảo dược khác trong các thang thuốc Đông Y đa phần giúp hạ nhiệt. 
Công dụng của Sắn Dây (Cát Căn) Trích một số y văn cổ như sau:
-    Sách Lý Sĩ Tài đời Minh ghi: Cát căn là thuốc vào kinh dương minh chủ trị nhức đầu và sinh cơ, chỉ khát, tiêu độc, giải rượu.
-    Sách bản thảo cương mục Lý Thời Trân ghi: Cát căn tán uất hỏa, làm ra mồ hôi, hạ nhiệt, sử dụng với bệnh ngoại cảm sốt cao phiền khát, đau gáy, sưng gáy.
-    Sách bản thảo cầu chân - Hoàng Cung Tú ghi: Khi nào đầu nhức như búa bổ là tà khí vào kinh dương minh thì nên dùng cát căn. Nếu chưa vào kinh dương minh mà dùng cát căn không khác đưa giặc vào nhà.
-    Sách bản thảo bị yếu ghi: Cát căn chữa được thương hàn trúng phong, dương minh đầu thống (đau đầu) giải tửu độc, lợi tiểu tiện nhưng dùng nhiều lại hại vị khí. Nước cát căn sống đại hàn, giải ôn bệnh đại nhiệt và nôn ra máu.
Trong dân gian thì việc dùng Sắn Dây là thường xuyên, bởi vì Sắn Dây được cho có tác dụng giải rượu, giải nhiệt, chữa chứng nôn khan không dứt, người bị Âm Hư Hỏa Vượng
san day nhat truong kon tum 03
Nước cát căn uống dùng trong các chứng viêm loét miệng, sinh mụn nhọt, các chứng bí tiểu tiện, tiểu dắt, tiểu buốt, tiểu đục, bã đắp chữa sưng đau.
Các bệnh như đau đầu, sốt nóng, đau mình mẩy: Cát căn 10g, địa liền 5g, bạch chỉ 5g. Phơi khô, tán bột, rây mịn. Ngày uống 10g chia làm hai lần.
Thuốc giải nhiệt, tiêu khát, tiêu độc: Rau má để tươi rửa sạch 20g, giã nát, thêm nước sôi để nguội, vắt lấy nước rồi hòa 10g bột sắn dây. Thêm đường, uống làm một lần. Ngày vài lần.

Tác giả bài viết: Mr Trường - Y sĩ Y Học Cổ Truyền

Nguồn tin: Nhật Trường Kon Tum

Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây