Xuyên tâm liên là một loại thảo được sử dụng trong Y học cổ truyền với tác dụng trị cúm, thanh nhiệt giải độc,... Ngoài ra, vị thuốc này còn được sử dụng trong các bài thuốc điều trị nhiều loại bệnh khác nhau. Vậy cụ thể, công dụng xuyên tâm liên là gì? 
Cây xuyên tâm liên là gì?
Xuyên tâm liên có nhiều tên gọi khác như: Cây lá đắng, khổ đởm thảo hay còn được gọi là công cộng,...
Tên khoa học là: Andrographis paniculata.
 

Xuyên tâm liên là loại cây thân thảo, cao khoảng 30 đến 80 cm, trên thân cây có nhiều đốt và cành lá mọc đối nhau. Lá cây có hình trứng thuôn dài hay hình mác. Hoa xuyên tâm liên có màu trắng, nhỏ, mọc thành chùm và có quả dài khoảng 15 mm. Loại thảo dược này mọc hoang nhiều khu phía Bắc của nước ta, và đây cũng là một trong 70 vị thuốc nam được Bộ Y tế khuyến khích trồng trong các vườn thuốc tại các Trạm Y tế.
Bộ phận của cây dùng để làm thuốc là toàn thân trên mặt đất của cây. Sau khi thu hái, cây sẽ được cắt ngắn, phơi và được sấy khô để bảo quản.
Cây xuyên tâm liên trị bệnh gì? Công dụng xuyên tâm liên là gì? Vị thuốc này được sử dụng trong nền Y học cổ truyền đã từ lâu đời để chữa bệnh cảm sốt hay nấu nước tắm để săn se niêm mạc. Mới đây, một số nghiên cứu cũng chỉ ra những tác động tích cực của xuyên tâm liên trong việc điều trị cho bệnh nhân nhiễm Covid-19, tuy nhiên cho đến hiện tại vẫn chưa có nghiên cứu nào cụ thể.
 

Công dụng xuyên tâm liên là gì?
Theo Đông y, xuyên tâm liên là loại thảo dược có vị đắng, tính hàn, quy vào các vị, kinh phế, đại tràng và tiểu trưởng. Với tác dụng làm thanh nhiệt giải độc, chỉ thống, hoạt huyết. Cụ thể, công dụng của Xuyên tâm liên được áp dụng trong các trường hợp như:
Trị bệnh cảm sốt, bệnh cúm, viêm amidan.
Trị ho do viêm họng hay bị viêm phổi.
Dùng trong trường hợp tiểu buốt, tiểu rắt do người bệnh bị viêm đường tiết niệu nam.
Viêm âm đạo ở phụ nữ gây khí hư, đau bụng kinh.
Trị chứng thấp nhiệt gây mẩn ngứa hay mụn nhọt.
Công dụng Xuyên tâm liên: Chống viêm, kháng khuẩn,...hiệu quả
Các tác dụng dược lý của xuyên tâm liên bao gồm:
Tác dụng của cây xuyên tâm liên là giúp chống viêm rõ rệt, khả năng làm tăng hoạt động của bạch cầu và tác động qua hormone vỏ tuyến thượng thận.
Có tác dụng kháng khuẩn: Xuyên tâm liên có tác dụng kháng lại các vi sinh vật như: Vi khuẩn, vi nấm, virus hay ký sinh trùng.
Tác dụng hạ nhiệt: Loại thảo dược này có tác dụng hạ nhiệt cơ thể, thường được dùng trong các trường hợp sốt do bệnh về đường hô hấp.
Tác dụng với Covid-19: Có một thời gian ở nước ta rộ lên mua xuyên tâm liên để uống nhằm giúp phòng và điều trị bệnh Covid-19. Bởi đã có một số nghiên cứu cho thấy một số thành phần trong cây có tác dụng ức chế virus. Tuy nhiên, nó chỉ mang lại tiềm năng trong tương lai và chưa có nghiên cứu thực nghiệm ở hiện tại. Chính vì vậy, bạn không nên tự ý sử dụng cây thuốc này để trị bệnh.
 

Tác dụng phụ của xuyên tâm liên bạn cần biết
Cũng như một số loại thảo dược khác, xuyên tâm liên cũng có những chỉ định, chống chỉ định cũng như là tác dụng phụ và liều dùng giới hạn. Nếu sử dụng tùy tiện và không theo chỉ dẫn của bác sĩ thì việc gặp phải các tác dụng phụ là điều rất dễ xảy ra.
Những tác dụng phụ của xuyên tâm liên có thể kể đến như: Cảm giác mệt mỏi, chán ăn, tiêu chảy, nôn mửa, nhức đầu, sổ mũi, phát ban. Khi dùng liều quá cao có thể gây sưng các tuyến bạch huyết, dị ứng nghiêm trọng và làm tăng men gan.
Để tránh những rủi ro không đáng có này, người dùng chỉ nên sử dụng xuyên tâm liên đã qua điều chế. Ví dụ như: Xuyên tâm liên dạng viên hay mua kèm với toa thuốc được bóc sẵn của các quầy thuốc Đông y. Bạn không được tự ý thêm bớt liều lượng trong quá trình sắc thuốc.
Những điều cần lưu ý khi dùng xuyên tâm liên
Vị thuốc xuyên tâm liên có tính lạnh, chính vì vậy người bệnh không được dùng kéo dài vì có thể làm ảnh hưởng tới tỳ vị. Đặc biệt, với những người hư hàn không nên sử dụng. Do đó, bạn không nên lạm dụng uống dài ngày để phòng bệnh vì tính hàn trong cây còn làm bạn dễ bị nhiễm bệnh hơn. Đặc biệt, không được dùng cho bệnh nhân bị rối loạn đông máu, bệnh nhân đang bị chấn thương, sau phẫu thuật, kể cả đang mang thai và cho con bú cũng nên lưu ý.
Không nên lạm dụng sử dụng xuyên tâm liên quá nhiều để tránh các tác dụng phụ